ҚҰЛПЫНАЙДАН НЕСІБЕ ТАПҚАН КӘСІПКЕР

Ескелді ауданының бағбандары қай кезде де өңірдегі сұранысты өтеуде аянып жатқан жоқ. Мәселен, Лазаренколар отбасы 10 жылдан астам уақыттан бері жерден ризығын теріп, құлпынай мен таңқурай өсіріп отыр. Қазіргі кезде бағбандар отбасы күніне шамамен 700-800 кг құлпынай, екі күнде бір 100-150 килограмнан таңқурай жинайды.-

Любовь Лазаренконың айтуынша, күйеуі мен оның бауырларының жермен жұмыс істеуге деген ынтасын оятқан әкелері Петр Андреевич екен. Ол бүкіл өмірін жергілікті колхоздың жұмысына арнапты, кейін пайға жер алып, жеміс-жидек өсіре бастаған. Уақыт өте келе бұл кәсіпті балалары жалғастырған, олар отбасын құрып, жеке шаңырақ көтергеннен кейін де бүкіл әулеттерімен осы іске ден қойған. Қазір жердің бір де бір бөлігі бос жатқан жоқ, бәрінде жеміс ағаштары мен жидектер өсіп тұр. Учаскенің басым бөлігін құлпынай мен таңқуарай алып жатыр. Бос орындарға гүлзарлар, түрлі түсті жаздық гүлдер отырғызылған. Лазаренколар Интернеттің көмегімен бағбандыққа қатысты көп нәрсе үйренгендерін айтады.

— Біз негізінен құлпынай мен таңқурай өсіреміз. Жидектер пайдалы әрі дәмді болғанына қарай бапты көп тілейтін кірпияз өсімдіктер. Сондықтан оны барынша күтіп-баптау керек, — дейді Л. Лазаренко.

Біраз күн жауынды болғандықтан, бақта жұмысшылар өнім жинауды қоя тұрып, көшет егуге дайындық жұмыстарына кіріскен. Бір айдан кейін көшет жерсінген соң дайын құлпынай көшеті полиэтилен пленкасымен жабылған топыраққа отырғызылады.

— Қазіргі кезде құлпынай 2 гектар жерде. Біз «Альбион» десерт сортын өсіріп отырмыз. Оның жемісі нәрлі, жұпар иісті, берік. Дегенмен, қатты ыстықта оның жемісі ұсақталып кетеді. Сондықтан биыл өнім орташа болды, оған биылғы жылы қыста қардың аз түсуі де себеп болды. Бұл сорт өнімді мамырдың басынан бастап қара күзге дейін береді. Ең бастысы – дәмі тамаша, өнімділігі мол, жақсы сақталады, тасымалдауға да қолайлы, формалары да көз тартады, сопақ түрі де, жүрек тектес формалысы да бар, — дейді бағбан өсіріп отырған сорттардың ерекшелігіне тоқталып.

Өнімді өткізуде қиындық жоқ. Талдықорғаннан көтерме бағада келіп алып кететіндер көп. Лазаренко отбасының өсірген құлпынайларын астаналық тұрғындардың да дастарқанынан көруге болады. Сол сияқты Өскемен, Семей және басқа қалаларда да өз тұтынушылары бар. Мұнда аздаған килограмнан алуға ниетті адамдардың да қолын қайтармайды. «Кез келген сатып алушыны қуана қарсы аламыз», — деді бағбан.

Алма бағы да биыл жақсы жеміс берген. Жемістің молдығынан ағаш бұтақтары иіліп жерге тиюге шақ тұр. Бүлдірген де пісе бастаған.

Шаруа қожалығына тиесілі жер учаскесінің жалпы алаңы 20 гектарға жуық. Любовь Лазаренконың айтуынша, олар тамшылатып суару технологиясын енгізудің пайдасын көре бастаған.

Мемлекет тарапынан көрсетілетін қолдауларға қол жеткізсе, өңдеу өнеркәсібін ашуға ниетті. Нақтырақ айтқанда, джем мен тосап дайындасақ дейді.

Жермен жұмыс істеуден жалықпайтын кәсіпкерлер Николай мен Любовь Лазаренколар жидектің басқа да түрлерін өсіріп көруді жоспарлап отыр. Қазір шаруашылық селекционерлердің таңқурай мен бүлдіргенді будандастыру арқылы жасаған жидектің жаңа түріне ерекше мән бергелі отыр. Оның алғашқы көшеттері отырғызылып, алды өнім бере де бастаған. Лазаренколар отбасы бұл жидекке де қызығушылардың көп болатынына сенімді.

Жеміс-жидек алқабында жергілікті тұрғындардан 10 адам тұрақты жұмыс істейді, оларға тегін түскі ас, таңертең және кешкі тасымал ұйымдастырылған. Маусым кезінде олардың саны едәуір көбейеді.

М. МАКСЫМ