ПРОВАСЛАВ ХРИСТАНДАРЫНЫҢ «ПАСХА» МЕРЕКЕСІ БАСТАЛДЫ
Бала кезімізден біз Пасха деп атайтын көктемде жарқын мерекені тойлауды әдетке айналдырдық. Бұл күні сенушілер шіркеулерге көп барады, туыстары мен достарына барып, тамақ пен құттықтауларын алмастырады. Православие күнтізбесінде Иисус Христостың жарқын қайта тірілу мерекесі 4 сәуір мен 8 мамыр аралығындағы жексенбі күндерінің біріне түсуі мүмкін. Бұл Ізгі хабарға байланысты, Иса Мәсіхтің қайта тірілу қарсаңында еврейлер Мысырдан кетіп бара жатқан яһудилерді еске алу, сондай-ақ соңғы египеттіктер кезінде еврейлердің тұңғыштарының өмірін сақтау болып табылатын өздерінің Құтқарылу мейрамын тойлады. Жаңа өсиеттің Киелі жазбаларында Мәсіхтің қайта тірілуі сенбідегі еврейлердің Құтқарылу мейрамынан кейінгі келесі жексенбіде болғандығы айтылады. Православие шіркеуі үшін мерекеленетін іс-шаралардың тарихи дәйектілігін сақтау маңызды болды. Біріншіден, еврейлердің Құтқарылу мейрамы өтуі керек, содан кейін ғана Мәсіхтің қайта тірілуі келеді.
Мәсіхтің жарқын тірілуі — православиелік христиан дінінің басты жеңісі. Бұл – ең маңызды және салтанатты шіркеу мерекесі. Мәсіхтің қайта тірілгені туралы есте сақтау әр адамның қайта тірілуіне үміт береді. Православие шіркеуінің күнтізбесінде Пасха мерекесі қызыл түспен ғана ерекшеленбейді.
Негізінен Иса пайғамбар қашан өліп, қашан қайта тірілді? Інжіл бойынша жұма күні, яғни 14 нисанында (бұл яһудилер арасында көктемнің алғашқы айы) Исаны айқышқа шегелеп керіп тастайды. Бірақ 2 күннен кейін Құтқарылу — Пасха мерекесінде қайта тіріледі. Биыл 2024 жылы христиандардың айтулы мерекесі 5 мамырдан бастау алды. Мереке 39 күнге жалғасады. Бұл мейрам жексенбі түн жарымында ғибадатханалар мен шіркеулерде мерекені тойлау қоңырау үнімен сүйемелдеу арқылы басталады. Исаның қайта тірілуі туралы бұл қуанышты хабар Пасханы тойлау үшін адамдарды жинайды. Бұл күні шіркеуге барша отбасы мүшелері сәнді киімдерін киіп, Пасха тәттілері мен түрлі-түсті боялған жұмыртқалар арқылы жасалған себетті қоса ала келеді. Дәстүр бойынша діндар адамдар шіркеуді аралап жүреді. Қуанышты оқиғаның құрметіне шіркеулерде Голгофа (жазалау орны) ғибадатханасының безендірілуін қара түстен ақ түске ауыстырылады. Егер Ұлы Пасха мерекесінде шіркеуде емес үйде болса, пасха алдындағы жексенбі күні шіркеуден әкелінген майшамдарды жағып отырады. Шіркеудегі қызметтер таңға дейін жалғасып, олардың шарықтау шегі Пасха тәттілері, түрлі-түске боялған жұмыртқалар мен шараптарды аралаумен аяқталады. Айналадағы адамдардың бәрі қуанышты болып, бір-біріне «Христос Воскрес!» деп амандасады. Сәлімге жауа ретінде «Во истину воскрес!» сөздер айтылады. Әрі мереке құрметіне адамдар бір-бірін үш қайтара сүйіп, түрлі-түстерге боялған тауық жұмыртқаларын өзара алмасады. Мереке дәстүрлерін аяқтап болғасын барша отбасы мүшелері дастархан басында жиналып, ауыз ашу рәсімін жасайды. Барша дәстүрлер аяқталғасын: ет қосылған тағамдар мен пасха тәттілерінен дәм тата аласыз. Сондай-ақ пасхалық жұмыртқа шайқасы ұйымдастырылады. Бұл көңілді дәстүр, әсіресе, балалар үшін өте қызық.
Өз тілшіміз
