«Қазақстан Республикасы азаматтарының төлем қабілеттілігін қалпына келтіру және банкроттығы туралы» Қазақстан Республикасы Заңы
Мемлекет басшысының тапсырмасын орындау шеңберінде «Қазақстан Республикасы азаматтарының төлем қабілеттілігін қалпына келтіру және банкроттығы туралы» Қазақстан Республикасы Заңы қабылданды, бұл Заң 2023 жылы 3 наурыз айында күшіне енеді.
Заңда ресімдердің 3 түрі қарастырылған – соттан тыс банкроттығы, сот банкроттығы және төлем қабілеттілігін қалпына келтіру.
- Соттан тыс банкроттық
Мемлекеттік кірістер басқармасымен қарастырылады
Өтініш EGOV электрондық үкімет порталы арқылы беріледі
Қарыздар:
1. Екінші деңгейдегі банктер;
2. Микро қаржы ұйымдары;
3. Коллекторлық агенттіктер алдындағы.
Шарттары:
1.Қарыз 5,5 млн. теңгеден (1600 АЕК) аспайды және 12 айдан артық өтелмейді
2.Мемлекеттік тіркеуге жататын мүлік жоқ(Жылжымайтын мүлік, жер және көлік құралдары)
3.Банкпен, микроқаржы ұйымымен борышты реттеу туралы құжаттың болуы (коллекторлар бойынша талап етілмейді)
Ерекше шарттары:
1. 6 ай бойы атаулы әлеуметтік көмек (АӘК) алушылар үшін-борышты өтемеу кезеңі бойынша талап(1-шарт) ескерілмейді
2. Егер қарыз 5 жылдан артық өтелмесе-жоғарыда аталған барлық шарттар ескерілмейді
2. Сот банкроттығы
Сотпен қарастырылады
Өтініш борышкердің тұрғылықты жері бойынша сотқа беріледі
Шарт:
Барлық кредиторлар алдындағы қарыздар бойынша
Нені білу керек:
1.Сот банкроттығы барысында борышкердің мүлкі сауда-саттықта сатылады
2. Егер жалғыз тұрғын үй кепіл нысанасы болып табылса, онда кредитор оны сот банкроттығы барысында алып қоюға құқылы
3. Егер жалғыз тұрғын үй кепіл болып табылмаса, ол мүліктік массаға енгізілмейді
4. Қаржы басқарушысы тағайындалады
5.Қаржы басқарушысының қызметтеріне ақы төлеу борышкердің мүлкі есебінен жүргізіледі (айына 1 ЕТЖ)
Банкроттықты жүргізу мерзімі-6 ай, ұзарту мүмкіндігі 6 ай
Рәсімді қолдану барысындағы шектеулер:
1.Мүлікті иеліктен шығару немесе жаңа міндеттемелер қабылдау бойынша мәмілелер жасауға тыйым салынады
2. Рәсімді жүргізу кезеңіндешетелге шығуға тыйым салынады
3.Төлем қабілеттілігін қалпына келтіру
Сотпен қарастырылады
Өтініш борышкердің тұрғылықты жері бойынша сотқа беріледі
Шарт:
Қарыздың мөлшері тиесілі мүліктің құнынан аспайды
Сауықтыру шаралары:
1.Мүліктің бір бөлігін сату, мүлікті жалға беру
2. Құны төмен тұрғын үйді сатып алу үшін тұрғын үйді сату, айырбастау және т.б.
Артықшылықтары:
- «Банкрот» мәртебесі берілмейді
- Теріссалдар жоқ (қаржылық мониторинг жүргізілмейді, несиеалуғашектеулержоқ)
- Қарыздарды бөліп төлеу (5 жылға дейін)
- Төлемқабілеттілігінқалпынакелтіружоспарынәзірлеукезіндеқаржыбасқарушысының көмегі
- Қарыздыңбірбөлігінесептеншығарумүмкіндігі.
Азаматты банкрот деп жариялағаннан кейінгі салдар:
1. 5 жылға несие және несие алуға тыйым салу (ломбардтардан микронесие алуды қоспағанда);
2. Қайта банкроттық 7 жылдан кейін ғана мүмкін болады;
3. Банкрот болғаннан кейін 3 жыл бойы банкроттың қаржылық жағдайы бақыланады.
Алимент өндіру, басқа адамның өмірі мен денсаулығына келтірілген зиянды өтеу, сондай-ақ қылмыстық құқық бұзушылықтар үшін келтірілген зиянды өтеу бойынша берешек есептен шығуға жатпайды.
Пірімбетов Берік Жетпісбайұлы
Іле ауданы бойынша мемлекеттік кірістер басқармасы басшының орынбасары
Закон «О восстановлении платежеспособности и банкротстве граждан Республики Казахстан»
В рамках исполнения поручения Главы государства принят Закон «О восстановлении платежеспособности и банкротстве граждан Республики Казахстан», который вступит в законную силу 03.03.2023 года.
Закон предусматривает 3 вида процедур — внесудебное банкротство, судебное банкротство и восстановление платежеспособности.
- Внесудебное банкротство
Рассматривается Управлением гос.доходов
Заявление подается через портал электронного правительства EGOV
По долгам перед:
1.Банками второго уровня;
2.Микрофинансовыми организациями;
3.Коллекторскимиагентствами.
Условия:
1.Долг не превышает 5,5 млн. тенге (1600 МРП) и не погашается свыше 12 месяцев
2.Отсутствует имущество, подлежащее гос.регистрации (недвижимость, земля и транспортные средства)
3.Наличие документа об урегулировании долга с банком, микрофинансовой организацией (по коллекторам не требуется)
Особые условия:
1. Для получателей адресной социальной помощи (АСП) на протяжении 6-ти месяцев– не учитывается условие 1 в части периода непогашения долга
2.Если долг не погашается более 5 лет– не учитываются все перечисленные выше Условия
2. Судебное банкротство
Рассматривается в суде
Заявление подается в суд по месту жительства должника
Условия:
По всем видам долгов перед всеми кредиторами
Что нужно знать:
1.В ходе судебного банкротства имущество должника реализуется на торгах
2. Если единственное жилье является предметом залога, то кредитор будет вправе его изъять в ходе судебного банкротства
3. Если единственное жилье не является залогом, оно в имущественную массу не включается
4. Назначается финансовый управляющий
5.Оплата услуг финансового управляющего производится за счет имущества должника (1 МЗП за месяц)
Срок проведения банкротства -6 месяцев, свозможностью продления на 6 месяцев
Ограничения в ходе применения процедуры:
1.Запрещается совершать сделки по отчуждению имущества или принятию новых обязательств(получение займов, выдача гарантий и поручительств)
2. Запрет на выезд за границув период проведения процедуры
3.Восстановлениеплатежеспособности
Рассматривается в суде
Заявление подается в суд по месту жительства должника
Условие:
Размер долга не превышает стоимости принадлежащего имущества
Мероприятия по оздоровлению:
1.Продажа части имущества, передача в аренду имущества
2.Продажажилья с покупкой нового, обмен на жилье с меньшей стоимостью и др.
Преимущества:
- Не присваивается статус «банкрот»
- Без негативных последствий (финансовый мониторинг не проводится, нет ограничений в получении кредита)
- Рассрочка по долгам(до 5 лет)
- Помощь финансового управляющего при разработке плана восстановления платежеспособности
- Возможность списания части долга.
Последствия после объявления гражданина банкротом:
1) запрет на получение займов и кредитов в течении 5 лет (кроме получения микрокредитов ломбардов);
2) повторное банкротство возможно только через 7 лет;
3) будет проводиться мониторинг финансового состояния банкрота в течение 3 лет после банкротства.
Долги по алиментам, по возмещению вреда, причиненному жизни и здоровью другого человека, а также по возмещению ущерба по уголовным правонарушениям списанию не подлежат.
Примбетов Берик Жетписбаевич
Заместитель руководителя управление
государственных доходов (УГД) Илийского района Алматинской области